W Polsce na pewno warto odwiedzić warsztaty odbywające się w Żywcu. Miejsce to słynie ze wspaniałej atmosfery i tego, że można się wiele nauczyć i spotkać wybitnych krajowych i zagranicznych puzonistów - mówi Wojciech Jeliński, studentem wydziału instrumentalnego Akademii Muzycznej im. I. J. Paderewskiego w Poznaniu w rozmowie z Ewą Fabiańską.
Oficjalna strona Wojciecha Jelińskiego
Ewa Fabiańska: Co Cię skłoniło, żeby wybrać akurat puzon?
Wojciech Jeliński: Była to kwestia przypadku. Wcześniej uczyłem się grać na skrzypcach, jednak czułem, że ten instrument nie jest moim powołaniem. Po ukończeniu Szkoły Muzycznej I stopnia zdecydowałem się zdawać na dwa zupełnie różne od skrzypiec instrumenty, a mianowicie fagot i puzon. Udało mi się dostać na oba kierunki, ale ostatecznie wybrałem puzon. I nigdy tego wyboru nie żałowałem...
Wojciech Jeliński: Była to kwestia przypadku. Wcześniej uczyłem się grać na skrzypcach, jednak czułem, że ten instrument nie jest moim powołaniem. Po ukończeniu Szkoły Muzycznej I stopnia zdecydowałem się zdawać na dwa zupełnie różne od skrzypiec instrumenty, a mianowicie fagot i puzon. Udało mi się dostać na oba kierunki, ale ostatecznie wybrałem puzon. I nigdy tego wyboru nie żałowałem...
Nasi młodzi czytelnicy pewnie chętnie usłyszeliby, jak zbudowany jest puzon. Czy istnieją różne rodzaje tego instrumentu?
Najbardziej charakterystyczną częścią instrumentu jest suwak. Zresztą myślę, że każdy młody adept sztuki artystycznej kojarzy sobie puzon z suwakiem. Kolejną podstawową częścią puzonu jest czara. Jest jeszcze jeden ważny element potrzebny do samego grania, czyli ustnik. Puzon nie istnieje od dziś, instrument był już znany w baroku. Miał wtedy trzy wersje: mógł być altowy, tenorowy i basowy. Nadal się z nich korzysta, są jednak unowocześnione. W ramach ewolucji tego instrumentu zmieniła się, m. in., wielkość czary głosowej (na większą) oraz materiały, z których wykonywano instrumenty. Dzięki temu uzyskano nową jakość brzmienia. Nowa technika pozwoliła też na stworzenie innego rodzaju puzonu, czyli tenorowo-basowego.
Najbardziej charakterystyczną częścią instrumentu jest suwak. Zresztą myślę, że każdy młody adept sztuki artystycznej kojarzy sobie puzon z suwakiem. Kolejną podstawową częścią puzonu jest czara. Jest jeszcze jeden ważny element potrzebny do samego grania, czyli ustnik. Puzon nie istnieje od dziś, instrument był już znany w baroku. Miał wtedy trzy wersje: mógł być altowy, tenorowy i basowy. Nadal się z nich korzysta, są jednak unowocześnione. W ramach ewolucji tego instrumentu zmieniła się, m. in., wielkość czary głosowej (na większą) oraz materiały, z których wykonywano instrumenty. Dzięki temu uzyskano nową jakość brzmienia. Nowa technika pozwoliła też na stworzenie innego rodzaju puzonu, czyli tenorowo-basowego.
W jakim wieku najlepiej rozpocząć naukę gry na puzonie?
Szkoły muzyczne I stopnia (odpowiednik szkoły podstawowej) nie wprowadzają do swojego programu kształcenia nauki gry na puzonie, ponieważ dopiero w wieku gimnazjalnym organizm jest dobrze przystosowany do gry na takim instrumencie (chodzi, m. in., o długość ręki, kontrolę nad oddechem). W niektórych orkiestrach dętych istnieje jednak możliwość nauki gry na tym instrumencie o wiele wcześniej, nawet od 8-9 roku życia.
Szkoły muzyczne I stopnia (odpowiednik szkoły podstawowej) nie wprowadzają do swojego programu kształcenia nauki gry na puzonie, ponieważ dopiero w wieku gimnazjalnym organizm jest dobrze przystosowany do gry na takim instrumencie (chodzi, m. in., o długość ręki, kontrolę nad oddechem). W niektórych orkiestrach dętych istnieje jednak możliwość nauki gry na tym instrumencie o wiele wcześniej, nawet od 8-9 roku życia.
Czy możesz polecić jakieś warsztaty, konkursy, koncerty, które byłyby szczególnie interesujące dla młodych artystów?
W Polsce na pewno warto odwiedzić warsztaty odbywające się w Żywcu. Miejsce to słynie ze wspaniałej atmosfery i tego, że można się wiele nauczyć i spotkać wybitnych krajowych i zagranicznych puzonistów, np. członków zespołu Golec Orkiestra, a wśród nich świetnego puzonistę - Pawła Golca. Znane konkursy odbywają się w Mielcu i w Szczecinie. Koncerty odbywają się cyklicznie, trzeba być czujnym, by znaleźć ciekawą ofertę. Ostatnio miałem okazję usłyszeć „na żywo" jednego z najlepszych puzonistów na świecie. Był to koncert Christiana Lindberga, który odbył się w październiku 2009 r. w Poznaniu. Wskaż trzech kompozytorów oraz trzech wykonawców muzyki puzonowej, których cenisz najbardziej. Jest wielu kompozytorów, którzy piszą na puzon. Ci, których cenię najbardziej, to: Ferdynand David, Eugene Bozza, a z kompozytorów polskich Kazimierz Serocki. Wspaniałymi wykonawcami muzyki puzonowej są: wspomniany przeze mnie wcześniej Christian Lindberg, poza tym Alain Trudel oraz Joseph Alessi.
W Polsce na pewno warto odwiedzić warsztaty odbywające się w Żywcu. Miejsce to słynie ze wspaniałej atmosfery i tego, że można się wiele nauczyć i spotkać wybitnych krajowych i zagranicznych puzonistów, np. członków zespołu Golec Orkiestra, a wśród nich świetnego puzonistę - Pawła Golca. Znane konkursy odbywają się w Mielcu i w Szczecinie. Koncerty odbywają się cyklicznie, trzeba być czujnym, by znaleźć ciekawą ofertę. Ostatnio miałem okazję usłyszeć „na żywo" jednego z najlepszych puzonistów na świecie. Był to koncert Christiana Lindberga, który odbył się w październiku 2009 r. w Poznaniu. Wskaż trzech kompozytorów oraz trzech wykonawców muzyki puzonowej, których cenisz najbardziej. Jest wielu kompozytorów, którzy piszą na puzon. Ci, których cenię najbardziej, to: Ferdynand David, Eugene Bozza, a z kompozytorów polskich Kazimierz Serocki. Wspaniałymi wykonawcami muzyki puzonowej są: wspomniany przeze mnie wcześniej Christian Lindberg, poza tym Alain Trudel oraz Joseph Alessi.
Dawniej puzon rzadko wykorzystywano jako instrument solowy, najczęściej był jednym z instrumentów orkiestrowych. Czy ta sytuacja obecnie się zmienia?
Sytuacja dla puzonistów uległa znacznej poprawie, jeśli chodzi o muzykę solową. Kiedyś puzon był postrzegany jako instrument do grania „głośnej muzyki". Wcześniej rzadko doceniano jego inne walory. Współcześni kompozytorzy, piszący utwory przeznaczone na puzon solowy, coraz częściej uwzględniają w swoich dziełach piękno i subtelność brzmienia puzonu.
Sytuacja dla puzonistów uległa znacznej poprawie, jeśli chodzi o muzykę solową. Kiedyś puzon był postrzegany jako instrument do grania „głośnej muzyki". Wcześniej rzadko doceniano jego inne walory. Współcześni kompozytorzy, piszący utwory przeznaczone na puzon solowy, coraz częściej uwzględniają w swoich dziełach piękno i subtelność brzmienia puzonu.
Puzon jest instrumentem wykorzystywanym często przez kompozytorów muzyki klasycznej, ale nie tylko, prawda? Obecny jest także, na przykład, w muzyce jazzowej...
Oczywiście! Puzon jest wykorzystywany w jazzie jako instrument solowy, ale służy również do grania w większych zespołach, np. big bandach czy też zespołach kameralnych. Jednymi z wybitnych solistów tego rodzaju muzyki są Wycliffe Gordon i Robin Eubanks. Warto też wspomnieć o słynnym polskim puzoniście, który zajmuje się muzyką jazzową - to Grzegorz Nagórski.
Oczywiście! Puzon jest wykorzystywany w jazzie jako instrument solowy, ale służy również do grania w większych zespołach, np. big bandach czy też zespołach kameralnych. Jednymi z wybitnych solistów tego rodzaju muzyki są Wycliffe Gordon i Robin Eubanks. Warto też wspomnieć o słynnym polskim puzoniście, który zajmuje się muzyką jazzową - to Grzegorz Nagórski.
Dziękuję serdecznie za rozmowę.
Wywiad z 23.11.2009r. z Wojciechem Jelińskim dla portalu Qlturka.pl, rozmawiała Ewa Fabiańska